Bosna-Hersek’in AB Hayali Gerçek Oluyor
Brüksel’de toplanan AB zirvesinde Bosna-Hersek ile katılım müzakerelerine başlanması kararı alındı. Avrupa Birliği liderleri, Brüksel’de düzenlenen zirvede Bosna-Hersek’le üyelik müzakerelerinin başlatılması konusunda prensipte anlaştı.
AB Konseyi Başkanı Charles Michel, “Avrupa Konseyi, Bosna Hersek ile katılım müzakerelerini başlatma kararı aldı. Tebrikler! Yeriniz bizim Avrupa ailemizdir.” dedi.
Sonuç bildirgesinde, Bosna’nın ekonomik, adli ve siyasi reformlar, yolsuzluk ve karapara aklama ile mücadele gibi konularda Komisyon tarafından belirlenen tüm adımları atmaya devam etmesi gerektiği vurgulandı.
Balkan ülkesinin birliğe katılabilmesi için “daha yapılması gereken çok iş olduğu” uyarısında bulunan Michel, “Bosna-Hersek’in istediği gibi istikrarlı bir şekilde ilerlemesi için şimdi sıkı çalışmanın devam etmesi gerekiyor.” ifadesini kullandı.
Bosna Hersek AB’ye üyelik başvurusunu 15 Şubat 2016’da yapmıştı. Birlik, Bosna Hersek’e 15 Aralık 2022’de aday ülke statüsü tanımıştı.
Saraybosna’da kutlama
Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna’da yüzlerce AB bayrağı göndere çekilirken Bosna Hersek Dışişleri Bakanı Elvedin Konakovic N1 televizyon kanalına yaptığı açıklamada “Bugün Bosna-Hersek tarihinin en güzel günlerinden biri” dedi.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz da X hesabından Bosna Hersek’i kutladı. “Tebrikler Bosna-Hersek” ifadelerini kullanan Scholz, “Avrupa barış projesi büyüyor, daha güçlü bir Avrupa’nın açık bir işareti” ifadelerine yer verdi.
Aralık ayında AB, benzer koşullar altında Ukrayna ve komşusu Moldova ile katılım müzakerelerini kabul etmişti.
Bosna Hersek’in AB’ye katılım müzakerelerine onay verilmesi Brüksel’in Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e “Balkanları rahat bırakması” yönünde bir sinyali olarak görülüyor.
Rusya nüfuzu endişesi
Balkan ülkeleri; Bosna-Hersek, Arnavutluk, Sırbistan, Kosova, Karadağ ve Kuzey Makedonya, AB üyelik sürecinin farklı aşamalarında.
Bu ülkelerle yıllardır sürüncemede olan görüşmeler, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşın ardından Kremlin’in bölgeye nüfuzu kaygısının ardından yeniden canlandı.
AB’nin Bosna-Hersek’e adaylık statüsü vermesine tepki gösteren Rusya, “Batı’nın kendi politikalarını Batı Balkan ülkelerine dayatmaya çabaladığını” savundu. Rusya yanlısı ayrılıkçı Bosnalı Sırp lider Milorad Dodik, “ülkeyi parçalanma noktasına gelene kadar zayıflatmaya devam etme niyetinde olduğunu” söylemişti.
ABD istihbaratının geçen ay yayınlanan raporunda Dodik’in “Bosna’daki uluslararası denetimi etkisiz hale getirmek ve Sırp Cumhuriyeti’nin fiilen ayrılmasını sağlamak için provokatif adımlar attığına” dikkat çekilmişti.
Bosna-Hersek’te 1992-95 arasındaki savaş, ülkede 100 binden fazla insanın ölümüne ve milyonlarca insanın yerinden edilmesine neden olmuştu.